Nghệ sĩ ưu tú Minh Phương hiện công tác tại Đoàn ca nhạc Đài TNVN. Trước đó, chị đã có nhiều năm cống hiến tại Đoàn chèo Hải Dương và đã giành được nhiều giải thưởng: Năm 1992, HCV “Cuộc thi giọng hát chèo, tuồng hay” tổ chức tại Hải Dương và cũng là nghệ sĩ trẻ tuổi nhất cuộc thi; Năm 2001, HCV “Hội diễn các vở chèo cổ” tại Quảng Ninh, giải nữ diễn viên xuất sắc và giọng hát chèo hay nhất; Năm 2005, HCV tại “Hội diễn sân khấu chèo chuyên nghiệp” tổ chức tại Quảng Ninh, và giải diễn viên tài năng trẻ. Chị cũng nổi tiếng với dòng nhạc trữ tình dân gian với 2 album bán chạy “Khúc hát sông quê Vol 1″ và “Khúc hát sông quê Vol 2″.
NSUT Minh Phương
Tơ tình vẫn quyện năm cung
Thảo duyên
Dù không còn đứng trên sân khấu chèo chuyên nghiệp gần chục năm qua nhưng NSƯT Minh Phương vẫn luôn được đồng nghiệp và khán giả yêu chèo đánh giá là một trong những giọng hát chèo nữ xuất sắc nhất hiện nay.
https://www.youtube.com/watch?v=HwoGVnGkENA&feature=youtu.be
Không phục vụ cho sân khấu chèo những vai diễn lớn nhưng ở cương vị Phó trưởng Đoàn dân tộc, Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, NSƯT Minh Phương vẫn từng ngày, từng giờ cùng những đồng nghiệp của mình mang tình yêu chèo đến với khán thính giả. Và cũng bằng cách đó, chị nuôi dưỡng tình yêu chèo trong mình như một dòng chảy bền bỉ và mãnh liệt.
Chúng tôi gặp NSƯT Minh Phương, khi chị đang tất bật chuẩn bị bữa cơm trưa cho cậu con trai đang vào tuổi lớn. Khác với hình dung về các nữ nghệ sĩ rằng họ thường điệu đà và ngại… việc nhà, Minh Phương khéo léo giã cua, rán cá như bất kỳ một bà nội trợ đảm đang nào. Và lần nào gặp, ấn tượng về chị cũng là gương mặt mộc không son phấn, quần áo giản dị.
Chị chia sẻ: “Dù công việc ở Đài khá bận nhưng hầu như trưa nào mình cũng thu xếp về nhà nấu cơm và ăn cùng con. Mình thích những món ăn dân dã như canh cua, cá kho và muốn tự tay nấu ăn cho bé”. Hỏi nhỏ chị rằng, nghệ sĩ thường ngại cho người khác thấy mặt mộc của mình lắm, sao chị lại khác thế, Minh Phương hồn nhiên: “Chỉ khi nào lên sân khấu mình mới trang điểm thôi, còn bình thường ít khi dùng đến son phấn lắm. Thế nên, nhiều người ở cùng tòa chung cư mà không biết mình là nghệ sĩ”.
Ngoài ấn tượng về sự giản dị thì gặp Minh Phương lần nào cũng vui. Chị trò chuyện chân tình, hồn hậu như với người trong nhà, luôn thẳng thắn và không né tránh ngay cả những chuyện nhạy cảm, riêng tư nhất.
Nhắc tới NSƯT Minh Phương, đồng nghiệp và khán giả mê chèo vẫn nhớ chị là “tài năng”, “hiện tượng” của làng chèo những năm cuối thế kỷ XX và giờ đây vẫn là một giọng ca xuất sắc. Chị sở hữu một ”kho” giải thưởng đáng nể mà bất cứ một nghệ sĩ nào cũng mơ ước. Một loạt Huy chương vàng ngay từ năm 18 tuổi trong các cuộc thi Giọng hát hay dân ca cho tới các vai diễn xuất sắc tại những Liên hoan sân khấu chèo toàn quốc. Và đặc biệt, chị được trao tặng danh hiệu NSƯT khi mới ngoài 30 tuổi.
Minh Phương có một xuất phát điểm mà người ngoài nhìn vào sẽ thấy là thuận lợi khi có mẹ là NSƯT Thúy Mơ – nguyên Phó trưởng Đoàn chèo Hải Dương. Chị chia sẻ: “Tôi may mắn bởi có lẽ từ khi nằm trong bụng mẹ, tôi đã được nghe hát chèo. Rồi thuở nhỏ theo mẹ lên đoàn tập vở, tôi cứ lê la trong cánh gà. Tiếng hát chèo ngấm vào tôi từ bao giờ chẳng biết. Nhưng rồi, khi bắt đầu có ý định đi theo con đường chuyên nghiệp thì bố tôi lại không đồng ý. Hơn ai hết, tôi hiểu lý do vì ông nhìn thấy sự vất vả của vợ nên không muốn con gái theo con đường chông gai ấy”. Nhưng rồi, Minh Phương cứ đi theo sự dẫn dụ của chiếu chèo mà không một ai, không một điều gì có thể ngăn cản.
Như là số phận. Như là định mệnh. Nổi tiếng không chỉ ở chiếu chèo xứ Đông mà ở sân khấu chèo cả nước nhưng Minh Phương bảo chị hoàn toàn bằng con đường tự học. Bé thì học lỏm mẹ và các cô, các bác trong đoàn. Lớn lên chút thì học truyền miệng từ những nghệ sĩ đi trước. Nhưng giọng hát trời phú, cái duyên sân khấu và đặc biệt là khả năng diễn xuất tinh tế đã giúp Minh Phương nhanh chóng được giao những vai diễn chính khi tuổi đời còn rất trẻ. Những vai diễn như Thị Phương đoan trang, nết na trong “Trương Viên”, Ngọc Liên đằm thắm, đôn hậu trong “Nam dược thánh nhân”, Dịu Hiền nồng nhiệt, say mê trong “Hai giọt nước”… là những vai diễn đỉnh cao của Minh Phương trên sân khấu chèo.
Thế nhưng, khi đang ở đỉnh cao của sự nghiệp diễn xuất, Minh Phương đã có một quyết định khiến không ít người bất ngờ. Chị rời Đoàn chèo Hải Dương về đầu quân cho Đoàn ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam.
Giờ đây, ngồi trò chuyện với Minh Phương khi chị đã rời xa tấm màn nhung sân khấu được tròn 8 năm, tôi hỏi rằng: Có khi nào chị nuối tiếc về quyết định ấy của mình không? Minh Phương thẳng thắn: “Xa sân khấu chèo nơi tôi đã gắn bó từ tấm bé có chống chếnh, hụt hẫng và nhớ nhung nhưng không nuối tiếc. Tôi đã cống hiến cho chèo những năm tháng sung sức và thanh xuân nhất của tuổi đời, tuổi nghề. Sau này, sân khấu chèo khó khăn hơn. Vở diễn cũng ít hơn thì vô hình chung, sự lui vào của tôi có thể lại dành cơ hội cho những bạn trẻ. Hơn nữa, về Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, tôi vẫn được hát chèo. Chỉ không tham gia những vai diễn thôi. Chưa một giây phút nào tôi xa chèo cả”. Đó là chuyện nghề, còn với NSƯT Minh Phương, quyết định ấy còn là quyết tâm thay đổi cuộc sống, ra khỏi cuộc hôn nhân bế tắc chục năm trời của mình.
Với cương vị Phó trưởng Đoàn dân tộc tại Nhà hát Đài Tiếng nói Việt Nam, NSƯT Minh Phương càng có cơ hội đưa chèo đến với khán giả. Không chỉ cùng các đồng nghiệp soạn lời, thu âm cho chương trình hát dân ca trên Đài Tiếng nói Việt Nam, gần đây, chị đã bỏ công sức gần 2 năm tìm bài, thu thanh và thu hình để ra mắt 2 sản phẩm chèo kỹ lưỡng.
“Tôi luôn muốn lưu giữ và phát huy nghệ thuật chèo truyền thống nhưng khán giả thì ngày càng ít người yêu mến chèo. Một trong những nguyên nhân là do lời chèo cổ gắn với các tích rất khó hiểu đối với thế hệ trẻ. Vì thế tôi quyết định làm một đĩa chèo mới với những hình ảnh mới để những ai chưa thực sự hiểu về chèo khi nghe, xem sẽ thấy dễ gần hơn”. Sản phẩm tinh thần này mang tên “Hát từ mảnh đất quê hương” với 11 bài hát chèo như “Khúc hát chào xuân”, “Hồn quê”, “Mẹ tôi phơi lúa trên sân”… Đó cũng là những bài Minh Phương đã từng hát trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam và được nhiều khán giả yêu thích.
Nhiều người đã gửi thư về Đài yêu cầu phát lại. Đó cũng là động lực thôi thúc chị quyết định làm album chèo lời mới này. Song song với đó, Minh Phương cũng không quên dành tặng những khán giả mê chèo cổ album với 10 ca khúc như “Đò đưa”, “Hát ru”, “Luyện năm cung”, “Tình thư hạ vị”…Với hai sản phẩm âm nhạc này, chị và ê kíp đã mất nhiều thời gian đi tìm những ngôi nhà, ngôi chùa cổ hay những nơi có khung cảnh xưa hợp với bài hát để quay.
Dẫu không còn được khóc cười hết mình với từng vai diễn nhưng mỗi khi được thả hồn trong từng giai điệu chèo, Minh Phương cũng thấy nỗi nhớ sân khâu như nguôi ngoai phần nào. Bên cạnh chèo, NSƯT Minh Phương còn chinh phục khán giả bằng những ca khúc mang âm hưởng dân ca. Hai album “Khúc hát sông quê Vol 1″ và Khúc hát sông quê Vol 2” với những ca khúc như “Em yêu anh như câu ví dặm”, “Giận mà thương”… được đông đảo khán giả cả nước ủng hộ.
Nhìn căn hộ chung cư ấm cúng ở trung tâm Hà Nội được chị chăm chút kỹ lưỡng từng góc nhỏ là sẽ thấy người nghệ sĩ ấy tìm được sự bình an, hạnh phúc trong tâm hồn. Người ta nói, phụ nữ khi hạnh phúc thì không giấu được. Nó lấp lánh trong câu chuyện, nụ cười.
Minh Phương chia sẻ, chị hài lòng và hạnh phúc với cuộc sống gia đình, bên người chồng ít nghe chèo nhưng luôn hiểu và chia sẻ với tình yêu nghệ thuật của vợ. Minh Phương trìu mến khi kể về cậu con trai đang học cấp hai đã mang gen nghệ thuật của mẹ. Dù ít khi được mẹ kèm cặp dạy hát vì chị quan niệm, con còn nhỏ, cứ học văn hóa tốt đã nhưng cậu bé đã sở hữu giọng hát truyền cảm, từng nhận được Huy chương vàng cuộc thi giọng hát hay Sơn ca toàn quốc.
Là người từng nếm trải những đổ vỡ trong hôn nhân nên người nghệ sĩ tài sắc ấy hiểu giá trị của hạnh phúc thực sự. Không phải là thứ hạnh phúc phù phiếm hào nhoáng mà là cái gần gũi, thân thuộc và có thể nắm bắt được. Đã từng đau khổ nên chị hiểu, hạnh phúc không tự dưng mà có. Nó phải đến từ những gìn giữ, chăm chút hằng ngày. Thế nên NSƯT Minh Phương, niềm vui của chị sau mỗi buổi thu thanh hay đi diễn là về nhà dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn.
Rất hiếm khi mọi người thấy chị ngồi đâu đó trong những cuộc vui tụ họp đông người. Sinh ra trong gia đình có mẹ là nghệ sĩ, ngày bé chủ yếu là bà chăm sóc, chị thấu hiểu hơn ai hết sự thiệt thòi của những đứa con khi mẹ đi diễn. Vì vậy chị luôn có ý thức để con không phải lại những thiệt thòi này. Ngay ở giai đoạn bận rộn nhất chị luôn thu xếp để con ở bên mình, chăm bẵm cho con từ bữa ăn, giấc ngủ, chia sẻ với con mọi điều như một người bạn.
Ai biết thì sẽ hiểu sự cởi mở nhưng rất thẳng thắn của NSƯT Minh Phương. Có điều gì chưa hài lòng, chị nói ngay và sau đó là thôi không bao giờ để bụng. Một nguyên tắc bất di bất dịch trong nghề là chị không bao giờ nhận đi hát ở đám cưới, quán ăn dù cát sê cao đến đâu và ngay cả ở thời điểm chị vừa chân ướt chân ráo lên Hà Nội phải ở nhà thuê.
Chị tâm niệm, người nghệ sĩ trước hết phải tôn trọng mình mới mong được khán giả tôn trọng. Khi tôi ngồi viết những dòng này, có thể chị đang thả hồn trong phòng thu với một giai điệu chèo nào đó hay cũng có thể đang tất bật chuẩn bị cho bữa cơm gia đình. Nhưng làm gì thì, tôi cũng thấy chị hết mình. Và hạnh phúc chắc chắn sẽ ở lại với những người biết gìn giữ vun trồng.
Nguồn: VNCA