Nghệ sĩ: NSƯT Bạch Vân
NSƯT Bạch Vân tên đầy đủ là Lê Thị Bạch Vân từng là sinh viên của trường Âm nhạc Việt Nam (sau là trường Đại học Văn Hóa) là người sáng lập – Chủ nhiệm hiện tại Câu lạc bộ Ca trù Hà Nội. nhưn bà lại rũ bỏ tất cả dấn thân vào nghiệp ca trù. Từ Hải Phòng đến Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh… cứ nghe ở đâu còn một nghệ nhân hát ca trù là bà tìm đến.
Đơn vị công tác: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Nội (nay là Sở Văn hóa – Thể thao Hà Nội)
Năm 1986, NSƯT Lê Thị Bạch Vân bắt đầu đi tìm các nghệ nhân Ca trù năm xưa để học hỏi với mong muốn khôi phục lại bộ môn nghệ thuật này . Năm 1991, bà đưa ra sáng kiến đưa tên gọi “Ca trù” vốn hay được dùng trong nghiên cứu vào đời sống, thay thế cho tên gọi “Hát cô đầu”, “Hát ả đào” và tên gọi này đã được sử dụng rộng rãi cho đến ngày hôm nay. Cùng năm đó, bà thành lập câu lạc bộ Ca trù Hà Nội – câu lạc bộ Ca trù đầu tiên của Việt Nam và mời nhiều nghệ nhân dân gian về biểu diễn, đồng thời bắt tay vào đào tạo 1 thế hệ ca nương, kép đàn mới. Bà cũng đã có những đóng góp to lớn trong việc lập hồ sơ trình lên UNESCO để Ca trù được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp của nhân loại vào năm 2009.
Khen thưởng nghệ thuật :
– Năm 2004, Trung tâm từ điển Cambridge và Oxford của Anh bình chọn NSUT Lê Thị Bạch Vân là 1 trong số 2000 Nhà thức giả xuất sắc của thế kỷ 21 và đưa vào cuốn Từ điển Thế giới in năm 2004
– Năm 2012, Bà được Nhà Nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.
Năm 1991, NSƯT Bạch Vân thành lập Câu lạc bộ Ca trù Hà Nội, từ đó, Bích Câu Đạo Quán, nơi sinh hoạt của CLB đã trở thành trung tâm ca trù lớn nhất tại Hà Nội, Việt Nam và góp phần quan trọng vào việc khôi phục ca trù Việt Nam, đưa ca trù trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Hạnh phúc nhất với NSƯT Bạch Vân có lẽ là việc đưa ca trù trở lại với đời sống, đưa nghệ nhân cao tuổi sống lại với đam mê một thủa của mình. Ngày nay, ngoài địa chỉ Bích Câu Đạo Quán, Câu lạc bộ Ca trù Hà Nội còn biểu diễn tại đình Kim Ngân (42 – 44 Hàng Bạc) vào 20h – 21h15 thứ 4, thứ 6 và chủ nhật hàng tuần.
Với sự phong phú về cách tổ chức biểu diễn và sắp xếp các lượng bài hát sao cho phù hợp với từng buổi, CLB Ca trù luôn có sự thay đổi làm mới các chương trình giúp cho lượng khách du lịch và khán thính giả Việt Nam hòa nhập dòng nhạc truyền thống đòi hỏi sự kén chọn về thính giác. Góp phần vào hoạt động khôi phục ca trù, CLB Ca Trù Hà Nội luôn tích cực tham gia các liên hoan ca trù do Bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Sở Văn Hóa- Thể Thao Hà Nội tổ chức như: Liên hoan ca trù toàn quốc lần thứ nhất (2005) và lần thứ 2 (2011) do Bộ VHTTDL tổ chức; Liên hoan ca trù Hà Nội lần thứ nhất (2009) và lần thứ 2 (2012), liên hoan tài năng trẻ ca trù Hà Nội (2016) do Sở VHTT Hà Nội tổ chức.
Nghệ thuật Ca trù đã bước những bước đầu tiên của một trang mới, đang tích cực được khôi phục tại nhiều địa phương trên cả nước. NSƯT Bạch Vân vẫn đang hết mình nhiệt thành với công cuộc “chấn hưng” ca trù. Đôi vai gầy bé nhỏ của bà vẫn đang gồng mình với những nỗi lo, với những trăn trở để duy trì các buổi biểu diễn tại đình Kim Ngân và Bích Câu Đạo Quán để viết tiếp câu chuyện của nghệ thuật ca trù và truyền lửa cho thế hệ kế cận…